काठमाडौं । चामल निर्यातमा प्रतिबन्ध लगाएको भारतले उसिनेको चामलमा पनि २० प्रतिशत भन्सार शुल्क लगाएको छ । यसअघि भारतले भारतीय बजारमा चामलको अभाव र मूल्यवृद्धि रोक्नको लागि १५० भन्दा धेरै देशमा गरिरहेको निर्यात प्रतिबन्ध लगाएको थियो । गत शुक्रबारदेखि भारतले २० प्रतिशत भन्सार शुल्क व्यवस्था गरेको हो ।

अघिल्लो महिना भारतले बासमती बाहेकका चामलमा प्रतिबन्ध लगाएको थियो । तत्काल कार्यान्वयनमा आउने गरी गत शुक्रबार यस्तो शुल्क लगाइएको हो ।

सन् २०२२ मा भारतले ७४ लाख टन उसिनेको चामल निर्यात गरेको थियो । उसिनेको चामल पनि अभाव हुने नदिन र निर्यात कम गर्न २० प्रतिशत भन्सार शुल्क लगाएको हो ।

उसिनेका बासमती, लङग्रेन र जिरामसिनो चामाल मूल्य नेपालमा हाल ८० र लङग्रेनमा १५० रुपैयाँसम्म छ । अब भारतले २० प्रतिशत भन्सार शुल्क वृद्धि गरेपछि २० प्रतिशत नै मूल्यवृद्धि हुने छ । भने, उसिनेको चामल नेपालमा सुगरका विरामीले धेरै प्रयोग गर्ने गरेका छन् ।

नेपालमा कुल १४ लाख ७० हजार हेक्टर जग्गा धान खेतीका लागि योग्य छ । तर, धान खेतीयोग्य ३० प्रतिशत जमिनमा मात्र सिँचाइ सुविधा रहेको छ । ७० प्रतिशत धान खेती जमिनमा बर्खाको पानीको भर पर्नु पर्ने अवस्था रहेको छ ।

औसतमा नेपालमा प्रतिहेक्टर ४ टन धान उत्पादन हुन्छ । १४ लाख ७० हजार हेक्टरमा ५५ देखि ६० लाख मेट्रिक टन धान नेपालमा उत्पादन हुन्छ । सो उत्पादनले नेपालमा ८० प्रतिशतसम्म मात्रै माग धान्न पुग्छ भने २० प्रतिशत आयात गर्नुपर्ने बाध्यता हटेको छ ।

गत शुक्रबार भारतको सेन्टरल बोर्ड अफ इन्डाइरेक्ट टयाक्स एण्ड कष्टमले सो निर्णय गरेको हो ।