काठमाडौं । विदेशमा माग कम भएपछि नेपालबाट धागो निर्यातमा भारी गिरवाट आएको छ । पछिल्लो वर्ष भारत र टर्कीमा धागो निर्यात ७० प्रतिशतसम्म घटेको छ । नेपाली स्पिनिङको धागो स्वदेशलगायत भारत र टर्कीमा निर्यात हुने गरेको छ । निर्यातमा भारी गिरावट आएपछि त्रिवेणी ग्रुपले सञ्चालन गरिरहेको त्रिवेणी स्पिनिङ मिल्स लिमिटेडको व्यापार पनि ३६ प्रतिशत घटेको छ ।
गत वर्ष उद्योगले २ अर्ब ३८ करोड २० लाख रुपैयाँ बराबरको धागो व्यापार गरेको छ । अघिल्लो वर्ष ३ अर्ब ७१ करोड ४० लाख रुपैयाँको धागो व्यापार गरेको त्रिवेणीले जनाएको छ । एक वर्षमा त्रिवेणी स्पिनिङको धागो व्यापार १ अर्ब ३३ करोड २० लाख रुपैयाँ घटेको सार्वजनिक गरिएको वित्तीय विवरणमा उल्लेख छ ।
२०२१ मा उद्योगले १ अर्ब ८० करोड ८० लाख रुपैयाँको धागो व्यापार गरेको थियो । कच्चा वस्तुको मूल्य बढेको छ । कच्चा वस्तुमा बढेको मूल्य उद्योगले उपभोक्तामा पास गर्न सकेको छैन । अघिल्लो वर्ष ७७ प्रतिशत निर्यात बढेकोमा गत वर्ष ७१ प्रतिशत घटेको छ । टर्कीमा २०२३ को फेब्रुअरीमा गएको विनाशकारी भूकम्पपछि त्यहाँको बन्दरगाहमा भीडभाडले त्रिवेणीले आफ्नो सामान टर्कीमा निर्यात गर्न सकेन । यद्यपि, सम्भावनाहरू बीचमा सुधार हुने अपेक्षा गरिएको छ ।
टर्कीमा आर्थिक गतिविधिको ‘रिबाउन्ड’पछि माग बढ्दै गएको छ । कूल निर्यातमा आधा हिस्सा टर्कीमा छ । बढ्दो माग लागत वृद्धिका कारण मार्जिन पनि कम भएर ७.४ प्रतिशतमा झरेको छ । अघिल्लो वर्ष मार्जिन १८.६६ प्रतिशत थियो ।
कम्पनीले उपभोग गरेको कच्चा पदार्थ आर्थिक वर्ष २२ मा ७५ प्रतिशतबाट गत वर्ष ९४ प्रतिशत पुग्यो । कूल आम्दानीको ७१ प्रतिशत हिस्सा भारत र टर्की निर्यातबाट प्राप्त हुने गरेको उद्योगले जनाएको छ । निर्यात बढाउन सरकारले निकासी हुने वस्तुमा प्रोत्साहन दिने घोषणा गरेको छ । उद्योगले प्राप्त गरेको निर्यात प्रोत्साहन ५० करोडसम्म ४ प्रतिशत र त्यसभन्दा माथि ८ प्रतिशतसम्म निर्यातमा नगद अनुदान दिँदै आएको छ । सरकारले निर्यातयोग्य वस्तुहरूको कच्चा पदार्थ आयात गर्दा तिरेको कर र महसुलको फिर्ता पनि दिन्छ ।
सरकारको नेपालबाट निर्यात बढाउने निरन्तरताले धागो कात्ने उत्पादकहरूलाई फाइदा पुग्नेछ । त्यसलाई हेर्दा राजस्व घट्दा सरकारी राजस्वमा निरन्तर दबाब छ । त्रिवेणी स्पिनिङले नेपालमा पोलिएस्टर, भिस्कोज, एक्रिलिक यार्न, मेलाङ्ग र यसको मिश्रणको प्रमुख उत्पादक र निर्यातकर्ता हो । उद्योगले विभिन्न प्रकारका सिंथेटिक धागोहरू विभिन्न प्रकारका मिश्रणहरूमा उत्पादन गर्दछ र सबै प्रकारका बुनाई र बुनाईका लागि गणना गर्दछ ।
कम्पनीले अन्तर्राष्ट्रिय मापदण्ड पूरा गरी आफ्नो उत्पादन विभिन्न देशहरूमा निर्यात गर्दै आएको छ । कच्चा पदार्थको मूल्यमा उतारचढाव हुने गरी स्पिनिङ मिल उद्योग जोखिममा छन् । पोलिएस्टर फाइबर हो, जुन कच्चा तेलको व्युत्पन्न हो । कच्चा तेल अन्तराष्ट्रिय महत्वको उत्पादन भएकाले यसको मुल्य छ । विश्वव्यापी बजारहरूमा माग र आपूर्ति स्थितिमा निर्भर गर्दै धेरै अस्थिर छ ।
उद्योगमा सबल प्रवद्र्धक समूह रहेको छ । मिल्सको सम्पूर्ण सेयर होल्डिङ संघाई परिवारसँग सम्बन्धित व्यक्तिहरूको छ । संघाई समूहको बैंकिङ, बिमा, उत्पादन, व्यापारमा बलियो उपस्थिती छ ।
१९९५ मा स्थापना भएको त्रिवेणी स्पिनिङ मिल्सले प्राथमिक सेयर (आइपिओ) निष्कासन गर्न गत वर्ष पब्लिक लिमिटेडमा रुपान्तरण भएको हो । उद्योग बाराको छातापिप्रामा छ । उद्योगले पलिएस्टर, भिस्कोस र एक्रिलिकर मिश्रित धागो उत्पादन गर्दै आएको छ ।
हाल कम्पनीको कुल स्थापना क्षमता प्रति वर्ष १८ हजार टन छ । उद्योगले १ अर्ब ८९ करोड ९९ लाख रुपैयाँ ऋणको रेटिङ गराएको छ । त्रिवेणी स्पिनिङले ए फोर प्लस रेटिङ पाएको छ ।