काठमाडौं । मुलुककै सबैभन्दा ठूलो ४ सय ५६ मेगावाटको माथिल्लो तामाकोसी जलविद्युत आयोजना एक महिनाभित्र सञ्चालनमा ल्याउने गरी काम भइरहेको छ ।
अहिले आयोजना एक महिनाभित्र सञ्चालनमा ल्याउन फूलफेजमा काम भइरहेको नेपाल विद्युत प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक तथा अपर तामाकोसी हाइड्रोपावर लिमिटेडका समेत अध्यक्ष रहेका कुलमान घिसिङले बताए । दसैंमा पनि आयोजनाको काम नरोक्ने गरी धमाधम मर्मतको काम जारी रहेको उनले सुनाए ।
यही असोज ११ र १२ गतेको अविरल वर्षाका कारण पहिरो जाँदा दोलखाको बिगु गाउँपालिका–१ लामाबगरस्थित माथिल्लो तामाकोसी जलविद्युत केन्द्रको बाँध क्षेत्रका संरचना (हेडवक्र्स)मा ठूलो क्षति पुर्याएको छ ।
बाँधस्थलभन्दा केही तल दायाँतर्फ रहेको नियन्त्रण कक्ष (कन्ट्रोल रुम) भवन, बालुवा थिग्ग्रयाउने पोखरी (डिस्याण्डर) र बाँधबाट डिस्याण्डरसम्म पानी पुर्याउने भूमिगत नहर (कल्भर्ट) मा ठूलो क्षति पुगेको अपर तामाकोसीले जनाएको छ । कन्ट्रोल रुम भवन र त्यहाँ रहेका उपकरणहरु पूर्ण रुपमा क्षतिग्रस्त भएका छन् । डिस्याण्डरमा रहेका दुईवटा पोखरीमा लेदो, गेग्रयान, ठूल्ठूला ढुङ्गा थुप्रिएका छन् । दुईवटा पोखरी प्रत्येकमा ७५/७५ हजार घनमिटर लेदो, ढुङ्गाल थुप्रिएको अनुमान गरिएको छ ।
कन्ट्रोल रुम भवन, डिस्याण्डर र कल्भर्ट रहेको स्थानभन्दा माथिबाट खसेको पहिरोका कारण ती संरचनामा ठूलो क्षति पुगेको हो ।
तामाकोसी हाइड्रोपावर लिमिटेडले दैनिक ४ करोड रुपैयाँ आम्दानी गुमाइरहेको छ ।
सञ्चालनमा रहेको सबैभन्दा ठूलो विद्युतगृह बन्द हुँदा आन्तरिक रुपमा विद्युत् आपूर्तिका लागि समस्या त परेकै छ, यसबाट वर्षायामको विद्युत् निर्यात पनि नराम्ररी प्रभावित भइरहेको छ । विद्युतगृह चलाउन नसके हिउँदमा आन्तरिक रुपमा विद्युत् माग र आपूर्ति व्यवस्थापन चुनौतीपूर्ण रहने देखिएको छ ।
आयोजनाबाट वार्षिक २ अर्ब २८ करोड युनिट बिजुली उत्पादन भइरहेको छ । बिजुली बेचेर अपर तामाकोसीले वार्षिक झण्डै ९ अर्ब रुपैयाँ आम्दानी गर्दै आएको छ ।
यो पनि :
क्षतिग्रस्त मुलुककै ठूलो माथिल्लो तामाकोसी मर्मत गर्न पहल सुरु, कहिले होला बिजुली उत्पादन ?