काठमाडौं । सरकारी स्वामित्वको नेपाल चिया विकास निगम लिमिटेड निजीकरण भएको २४ वर्ष पुगेको छ । निजीकरणको झण्डै साढे दुई दशकपछि व्यवसायिक घरना त्रिवेणी ग्रुपले निगमको साधारण सेयर (आइपिओ) निष्कासनको प्रक्रिया अघि बढाएको छ ।
सरकार र त्रिवेणी ग्रुपका सञ्चालक पुरुषोत्तमलाल संघाईबीच २०५७ असार १४ गते चिया विकास निगम निजीकरण गर्ने सम्झौतापत्रमा हस्ताक्षर भएको थियो । कम्पनी निजीकरण भएको २४ वर्ष बितेको छ ।
निगम सञ्चालक समितिको पुस २ गते बसेको १ सय ८५ औं बैठकले सर्वसाधारणलाई आइपिओ निष्कासन गर्ने प्रस्ताव पारित गरेको छ । निगमको चुक्ता पुँजी बढाउन र आइपिओ निष्कासन गर्न यही पुस २९ गते २३ औं साधारणसभा बोलाइएको छ ।
निगमको सेयर सर्वसाधारणलाई बिक्री गर्ने र सोका लागि कम्पनीको चुक्ता पुँजी बढाउने विशेष प्रस्ताव सभामा पेश हुने भएको छ । यस्तै कम्पनीको उद्धेश्य थप गर्ने प्रस्ताव पनि सभामा पेश हुने निगमले जनाएको छ ।
सभाबाट पारित भएपछि निगमले औपचारिक रुपमा आइपिओ निष्कासनको प्रक्रिया अघि बढाउने भएको छ । कति प्रतिशत कतिमा आइपिओ ल्याउने हो खुलाएको छैन् ।
निजीकरण प्रक्रियाअन्तर्गत निगमको ६५ प्रतिशत सेयर २६ करोड ७१ लाख ५ हजार रुपैयाँ कायम गरी प्रतिवर्ष २ करोड ८० लाख १ हजार रुपैयाँ भाडा बुझाउने गरी ५० वर्षका लागि सम्झौता त्रिवेणी ग्रुपसँग सम्झौता भएको छ ।
सरकार र खरिदकर्ताबीच सेयर खरिदबिक्री र जग्गा भाडासम्बन्धी अलग सम्झौता भएको थियो । खरिदकर्ताले २० करोड ३ लाख ३० हजार सेयर बापतको रकम सरकारलाई बुझाई बाँकी ६ करोड ६७ लाख ७५ हजार रुपैयाँको बैंक ग्यारेन्टी राख्ने उल्लेख थियो । सम्झौतामा सरकारले चिया विकास निगमलाई ५ हजार १ सय ९६ एकड जग्गा उपलब्ध गराउने सर्त थियो ।
चिया विकास निगमले विभिन्न ७ वटा बगान सञ्चालन गरिरहेको छ । निगमले टोकला ब्रण्डको चिया उत्पादन गर्दै आएको छ ।
त्रिवेणी ग्रुपको सिमेन्ट, चिया, ग्यास, खानेतेल, चिनी, बैंक तथा वित्तीय क्षेत्र, बिमा र जलविद्युतमा ठूलो लगानी रहेको छ । पछिल्लो समय ग्रुपले जलविद्युतमा आक्रमक भएर लगानी बढाइहेको छ ।
५४ मेगावाटको लिखु चार आयोजना सञ्चालनमा छ । यस्तै ८२ मेगावाटको सोलु जलविद्युत आयोजना पनि निर्माण भइरहेको छ । १ सय ८० मेगावाटको कालिगण्डकी गर्ज आयोजना पनि साझेदारीमा बनाउने तयारी ग्रुपको छ ।