चिरायु भण्डारीले सरकार स्वामित्वको नेपाल पुनर्बिमा कम्पनीको संस्थापक प्रमुख कार्यकारी अधिकृत (सिइओ) भएर काम गरेका छन् । पुनर्बिमामा कार्यकाल पुरा गरेपछि उनी प्राइम लाइफ इन्स्योरेन्समा पुगे । प्राइम लाइफ इन्स्योरेन्समा केही वर्ष काम गरेपछि दुई वर्षदेखि भण्डारी गार्डियन माइक्रो लाइफ इन्स्योरेन्स लिमिटेडको सिइओ छन् ।

नेपाल बिमा प्राधिकरणले बिमाको पहुँच विपन्न तहसम्म पुर्याउन एकै पटक सातवटा लघुबिमा कम्पनी सञ्चालनको इजाजत दिएको छ । अहिले लघुबिमा कम्पनी गाउँगाउँमा गएर लघुबिमा व्यवसाय विस्तार गरिरहेका छन् । नेपालमा लघुबिमा व्यवसायको अवस्था र भविष्यको संभावनाका विषयमा केन्द्रीत रहेर सुनौलो नेपालले सिइओ भण्डारीसँग गरेको कुराकानी ।

नेपाल पुनर्बिमा कम्पनीको पनि संस्थापक प्रमुख कार्यकारी अधिकृत (सिइओ) हुनुभयो । अहिले गार्डियन माइक्रो लाईफ इन्स्योरेन्सको पनि स्थापनादेखि नै सिइओको रुपमा कार्यरत हुनुहुन्छ । यी दुई कम्पनीमा काम गराईमा के फरक पाउनुभएको छ ?

धेरै फरक पाएको छु । पुनर्बिमाले बिमा कम्पनीहरुसँग सहकार्य गरेर जानुपर्ने हुन्छ । यसको साथसाथै ब्रोकरहरुसँग पनि सहकार्य गरेर अगाडि जानुपर्ने हुन्छ । तर, यसमा निम्न वर्ग (लो इनकम ग्रुप) सँग सहकार्य गरेर अगाडि जानुपर्ने हुन्छ । यहाँ न्यून आय भएका व्यक्तिहरुसँग सम्पर्क गरेर उनीहरुलाई बिमा पोलिसी बेचेर उनीहरुको जोखिम बहन गर्नुपर्ने स्थिति छ । त्यसैले पुनर्बिमा र लघुबिमा काम गर्न धेरै फरक छ ।

नेपालका लागि दुवै कम्पनी नयाँ हो । काम गराईको हिसाबले कुनमा बढी चुनौती छ ?

चुनौती भनेको दुवैतिर हो । तर, हामीले वास्तवमा गर्नुपर्ने बिमा भनेको तल्लो तहलाई समेटेर लैजान पर्ने थियो, पहिला यस्तो प्रावधानमा थिएन । अहिले सरकारले सातवटा लघुबिमा सञ्चालनका लागि अनुमतिपत्र (लाइसेन्स) दिएको छ ।

त्यस मध्ये तीन वटा लघुजीवन बिमा र चार निर्जीवन लघुबिमा कम्पनीहरुले लघुबिमाको लाइसेन्स पाएका छन् । वास्तवमा जसको परिवारमा रोजीरोटी कमाउने मान्छेको दुर्भाग्यवश केही भइदिएको अवस्थामा परिवारको त आय स्रोत नै सुक्ने भयो नि ! त्यसलाई संरक्षण गुर्नपर्छ । त्यस्ता खालको संरक्षण लघुबिमाले गर्छ । त्यसकारण यसको ठूलो महत्व छ ।

आक्रामक भएर लागिरहनु भएको छ, बजारमा यहाँले कस्तो प्रतिक्रिया पाउनु भएको छ ?

कुनै कुरा नयाँ आउने वित्तिकै मान्छेले त्यसलाई आत्मसात् गरिहाल्दैन । यसको फाइदा र महत्वको बारेमा तल्लो तहमा गएर बुझाउन सक्नुपर्छ । बुझिसकेपछि मात्र उनीहरुले यसलाई आवश्यक ठान्छन् । अहिलेसम्म बिमा आवश्यक छ भनेर मान्छेले सोचेको पनि छैन ।

जस्तो भूकम्पमा धेरै जनधनको क्षति भएपछि ओहो ! बिमा त गर्नुपर्ने रहेछ भन्ने सोच आएको थियो । तर, पछि विस्तारै त्यो हरायो । परेको बेला सम्झिने रहेछन्, फेरि २/४ महिनापछि उस्तै । यसको जुन मूल उद्धेश्य छ, त्यसको लागि यसमा लागिरहन पर्यो, सम्झाइ रहनु पर्ने हुन्छ ।

गार्डियन माइक्रो लाइफ लघुजीवन बिमा व्यवसायको बजार विस्तारमा कत्तिको सफल भयो ?

बजार विस्तार त हामीले सहजै गरिरहेका छौँ । हामी पूर्ण रुपमा डिजिटल छौँ । हामी पेपरलेस तरिकाबाट अगाडि बढिरहेका छौँ । कोही मान्छेले जीवन बिमा गर्न खोज्यो भने उनीहरुले कार्यालय आउनु पनि पर्दैन । कम्पनीको एप डाउनलोड गरेर जुनसुकै ठाउँबाट लघुजीवन बिमा पोलिसी लिन सक्छ । किनभने हाम्रो पेमेन्ट गेट वे पनि डिजिटल नै छ ।

एप डाउनलोड गरेपछि निश्चित केही कुराहरु आउँछ, त्यो भएपछि कुन पोलिसि छान्नेदेखि लिएर कति प्रिमियम तिर्नेसम्म त्यही आउँछ । राति १० बजे पनि पोलिसि लिऔँ भन्यो भने सक्ने गरी हामीले पहुँच बनाएका छौं ।

तल्लो तहका मान्छेहरुलाई पहुँचमा पुर्याउन हामीले एजेन्टहरु नियक्त गर्नुपर्यो । सबै जना प्रविधिमैत्री पनि हुँदैनन् । कतिपयलाई के गर्दा के हुन्छ भनेर सिकाउनु पर्छ । डिजिटल बिमा पोलिसी आइसकेपछि न हराउने डर भयो नत आगलागी भएर नष्ट हुने डर नै भयो । यदि बिमा पोलिसी हरायो भने पत्रिकामा ३५ दिने सूचना निकाल्नु पर्ने हुन्छ ।

जति खर्च लाग्छ तिर्नुपर्ने हुन्छ । हाम्रो डिजिटल भएको हुनाले पोलिसी गुगलमा सुरक्षित हुन्छ, मोबाइल हरायो भने पनि चिन्ताको विषय भएन ।

ठूला बिमा कम्पनीहरुको पोलिसी अझै पनि डिजिटल भएको छैन, तपाईहरु यहि एउटा कम्पनी हो कि अन्य पनि छन् ?

हाम्रो माइक्रोमा तीन वटै कम्पनीले डिजिटलबाट गरिरहेका छौँ । बिमा दाबी पनि हामीले डिजिटल्लि नै गराउँछौँ । हामीलाई धेरै चिजको आवश्यकता नै पर्दैन । मृत्यु दर्ता प्रमाणपत्र, दाबीकर्ताले भर्ने फर्म, यदि व्यक्तिगत छ भने नाता प्रमाणित चाहियो । यति भएपछि उहाँको बैंक अकाउन्टमा हामी दाबी भुक्तानी पठाइदिन्छौँ ।

कस्ता लघुजीवन बिमा प्रोडक्ट ल्याउनुभएको छ ?

अहिले हामीले म्यादी जीवन बिमा पोलिसी ल्याएका छौँ । अर्को दुई वटा प्रोडक्ट चाहिँ इन्डोरमेन्ट भनेजस्तै तर बोनस भने दिन पाइँदैन । नाफामा सरिक हुनेले पोलिसी बेच्न पाइँदैन । सरिक नहुने बेच्नुपर्दा हामीले ग्यारेन्टी भनेर दिएका छौँ । यदि १६ वर्षको लागि पोलिसि लिएको अवस्थामा हामीले प्रति हजार ५० रुपैयाँ ग्यारेन्टी भनेर दिएका छौँ ।

लघुजीवन बिमाको न्यूनतम प्रिमियम कति छ ?

प्रोडक्ट हेरेर पोलिसी दर फरक फरक छ । म्यादी जीवन बिमा गर्यो भने १ सय ३१ रुपैयाँले हामीले १ लाख रुपैयाँको जोखिम वहन गर्छौँ यो पोलिसी २९ वर्षसम्मको लागि हो । १ सय ३१ रुपैयाँ तिरिसकेपछि २९ वर्षसम्म मान्छे केही कुनै पनि कारणबस केही भइदियो भने एक लाख रुपैयाँको जोखि कभर गर्दै आएका छौँ । उमेर बढ्दै गएपछि अलिकति बिमा शुल्क त बढिहाल्छ त्यो बिमाको नियम नै हो ।

धेरै स्थानीय तहहरुमा बिमा गर्ने प्रचलन सुरु भएको देखिन्छ, तपाईहरुको पनि स्थानीय तहसँग समझदारी भएको छ ?

स्थानीय तहहरुसँग हाम्रो पनि सहकार्य भइरहेको छ । कतिपयले हामीसँग पोलिसी पनि लिनुभएको छ, कतिपयले वडाहरुले के पनि गर्नुभएको छ भने उहाँहरुको पनि न्युन आय भएका व्यक्तिहरुको सूची तयार गरेर आफ्नै तरिकाले पनि गर्नुभएको छ । यो आवश्यक हो भन्ने वास्तविकता बुझेर स्थानीय तहहरुले पनि यसको महत्व महशुस गर्नुभएको छ ।

लघुजीवन बिमा कम्पनीहरुले बजार विस्तार कति गरिरहेका छन् ?

त्यो त पक्कै हो । हिजो बिमा नगरेका मानिसलाई हामीले बिमामा समेट्दै छौँ । न्यून आय भएका मान्छेलाई एक लाख रुपैयाँ रकम भनेको धेरै ठूलो कुरा हो नि ! जोसँग खल्तिमा सय रुपैयाँ हुँदैन उसको परिवारले एक लाख रुपैयाँ पायो भने त कमसेकम ठूलो राहत हुन्छ । आजकलको जमानामा काजकिरिया गर्न पनि कति खर्च हुन्छ । यदि बिमा गरेको छैन भने त विपन्न वर्गका लागि त्यो नि कठिन हुन्छ ।

ठूला कम्पनीहरु पनि लघु बिमातिर गएको देखिन्छ, प्रतिस्पर्धा गर्न सकिन्छ त ?

प्रतिस्पर्धाको मतलब कुस्ती खेल्ने होइन, सहजीकरण गर्ने हो । उहाँहरु आफ्नो तर्फबाट लाग्नुहुन्छ हामी आफ्नो तरिकाले लाग्छौँ । उहाँहरुले कसरी सोच्नुहुन्छ, त्यो अर्कै कुरा हो, तर मैले चाहिँ प्रतिस्पर्धाको रुपमा लिन्न । कतिपय बिमामा हामीले २४ घण्टाभित्रै दाबी भुक्तानी दिन्छौँ । व्यक्तिगत छ भने नाता प्रमाणित, मृत्यु दर्ताको प्रमाणपत्र, दाबीकर्ताले भर्ने फर्म अझै संस्थाको छ भने हामीलाई नाता प्रमाणित पनि चाहिँदैन । हामीले त संस्थालाई दिने न हो ।

नाता प्रमाणित त संस्थाले नै संकलन गर्छन् । भोली यदि हामीलाई चाहियो भने संस्थासँग मागौँला । यी चिज भयो भने तुरुन्तै पैसा पठाउँछौँ । बिहान १० बजे आयो भने बेलुका ५ बजेसम्म दिन्छौँ, बेलुका आयो भने भोलिपल्ट २४ घण्टा भित्र पे ब्याक दिन्छौँ । २४ घण्टा भित्र पे ब्याक दिने कारणले गर्दा अहिले ठूला कम्पनीलाई अलिकति गाह्रो महशुस भइरहेको छ ।

अहिले देखिरहेको समस्या भनेकै दाबी भुक्तानी समयमा नदिएर हो । दाबी भुक्तानीमा भएको ढिलाई हुँदा बिमा कम्पनीप्रति विश्वास घटेको हो । हामीले पहिलो दाबी भुक्तानी १७ घण्टाभित्र दिएका हौँ । छिटोभन्दा छिटो दाबी भुक्तानी गरेर हामीले विश्वास कमाइरहेका छौँ ।

गार्डियन माइक्रो लाइफलले अहिलेसम्म कति बिमा शुल्क आर्जन गरेको छ ?

वैदेशिक रोजगारसमेत गर्दा यो आर्थिक वर्ष १५ करोड रुपैयाँ जति भएको छ । ग्रामीण क्षेत्रमा लघु बिमा विस्तारै बढिरहेको छ । करिब ५० लाखभन्दा बढीको दाबी भुक्तानी नै दिइसकेका छौँ ।

कम्पनीको बिमा बजार पूर्वमा हो कि पश्चिममा बढी ?

हाम्रो मुख्य कार्यालय विराटनगर हो । नेपाल राज्य भर सबैतिर पुग्दै छौँ । हामीले सबैतिर समेटेका छौँ । गाउँमा लघुवित्त संस्थाको बिजनेस धेरै छ । लघुवित्तसँगको सहकार्यले गर्दा पनि उनीहरुको शाखा नेपालभर हुन्छन् । उनीहरु जहाँ जहाँ हुन्छन्, हामी पनि त्यहाँ हुन्छौँ ।

तपाईंहरुलाई स्थानीय तह र लघुवित्तले धेरै सहयोग गरेको देखियो ?

त्यो यस्तो हो, लघुवित्तले पहिलादेखि नै ठूला कम्पनीसँग सहकार्य गरिरहेकै हुन् नि ! ठूला कम्पनीसँग त उनीहरुले बिमा गरिरहेका छन् । उनीहरुलाई हाम्रोमा तान्नु पर्यो । तान्ने उपाय भनेको दाबी भुक्तानी छिटो दिने हो । सेवा सुविधा छिटो दिने नै हाम्रो उद्धेश्य हो । मानौँ अहिले हुम्लाको मान्छेको मृत्यु भयो भने उसको चाहिने डकुमेन्ट मेलमा आउँछ, उसको बैंक अकाउन्टमा हामी पैसा पठाइहाल्छौँ ।

लघुवित्तले पनि हामीलाई साथ दिइरहेको छ । हामीले पनि लघुवित्तलाई साथ दिएका छौँ । किनभने दाबी भुक्तानी समयमा नपाएर लघुवित्तसँग कतिपय मान्छेहरु समस्यामा परिरहेका छन् । हामीले लघुवित्तलाई छिटो दाबी भुक्तानी दियौँ भने उनीहरुले पनि ग्राहकलाई छिटो दिन्छन्, जसले गर्दा लघुवित्तको अन्य दुई जना ग्राहक बढ्छ । उसको ग्राहक बढ्नु नै हाम्रो ग्राहक बढ्नु हो, हामी यही सिद्धान्तअनुुसार हामी अघि बढिरहेका छौँ ।

आगामी पाँच वर्षमा नेपालको लघुबिमा बजार कस्तो देख्नुहुन्छ ?

आगामी पाँच वर्षमा बिमा क्षेत्र नै लघुतहमा जान्छ । किनभने भोलिको दिन भनेको माइक्रो इन्स्युरेन्स नै हो । अहिले आर्थिक चलायमान छैन । जुनसुकै आर्थिक क्षेत्र कमजोर भएको स्थिति छ । सुरक्षा खोज्ने हो भने सानो सानो कुरामा खोज्ने हो । ती सुरक्षाको लागि माइक्रो इन्स्योरेन्सले सहयोग गर्छ । भोलिको दिनको बिमाको बजार नै लघु बिमाको हो । त्यसैले हामी पाँच वर्षमा आनन्दले चलायमान हुन्छौँ ।

तपार्इं सिईओ भइसकेको दुई वर्ष हुन लाग्यो, यसबीचमा आफू कत्तिको सफल भएँ जस्तो लाग्छ ?

आफैँले आफैँलाई सफल भएँ भन्नु खासै जायज नहोला । अरुले मलाई र मेरो कामलाई कसरी विश्लेषण गरेका छन् भन्ने हो । कामको हिसाबले भन्ने हो भने साधारण सेयर (आइपिओ) मा पनि हामी पहिलो पटक गएका छौँ । एक चरण वैदेशिक रोजगारलाई आइपिओ बाँडफाँड सकिसकेका छौँ । २१ गतेदेखि सर्वसाधरणलाई पनि आइपिओ आउँनेछ । त्यसपछि हामी अझै जिम्मेवार हुन्छौँ ।

जिम्मेवार अहिले पनि छौँ, तर सामान्य १० सेयर लिने व्यक्ति प्रति पनि हामी अझै जिम्मेवार हुन्छौँ । केही न केही हदसम्म सफल नै भएको जस्तो महशुस हुन्छ । हामी तहगत रुपमा दिगो हिसाबले जादैछौँ ।

तीन वटा लघुबिमा कम्पनी सञ्चालनमा छन् । लघुबिमा बजारमा प्रतिस्पर्धा कत्तिको छ ?

प्रतिस्पर्धा गरेर अगाडि बढ्ने भन्ने खालको परिदृष्य छैन । सकभर सहकार्य गरेरै अघि बढ्ने हो । किनभने उद्धेश्य भनेको एउटै हो । हामी आफू आफैँमा सहजीकरण गर्दै जाने हो ।

गार्डिनय माइक्रो लाइफ इन्सयोरेसका लगानीकर्ता कहिलेदेखि लाभांश पाउँने छन् ?

यो आर्थिक वर्षदेखि सायद लाभांश दिन सकिन्छ । धेरैभन्दा धेरै दिने कोशिस गर्छौँ । तर, कम्तिमा पनि १० प्रतिशत लाभांश दिन्छौँ होला ।

ठूलोमा बढी जोखिम हुन्छ कि सानो बिमा कम्पनीमा ?

जोखिम त उस्तै हो । किनभने सानोमा पनि त्यही अनुसारको प्रिमियम लिन्छौँ, ठूलोमा पनि त्यहि अनुसारको प्रिमियम लिन्छौँ ।

अहिलेसम्म सबैभन्दा बढी प्रिमियम कतिसम्म उठाउनु भएको छ ?

हामीले बढीमा पाँच लाख र थोरैमा पाँच हजार रुपैयाँसम्म प्रिमियम उठाएका छौँ ।

भिडियो हेर्नुहोस् :