काठमाडौं । अमात्य ग्रुपको स्वामित्वमा रहेको माउन्ट एभरेष्ट ब्रुअरीले कर नतिरेपछि ठूला करदाता कार्यालयले छानविन अघि बढाएको छ ।

ठूला करदाता कार्यालयले कर परीक्षणका लागि कागजात पेश गर्न माउन्ट एभरेष्ट ब्रुअरीलाई भनेको छ । बियर कम्पनी माउन्ट एभरेष्टले आयकर, मूल्य अभिवृद्धि कर (भ्याट) र अन्तःशुल्क बुझाउन बाँकी रहेको कर कार्यालयले जनाएको छ ।

कम्पनीले आर्थिक वर्ष २०७६/०७७ का लागि कार्यलयमा पेश गरेको विवरणहरुको परीक्षणका लागि आवश्यक कागजातहरु पेश गर्न २०७९ भदौमा पत्राचार गरेको थियो ।

कार्यालयका प्रतिनिधिले पत्र बुझे पनि माउन्ट एभरेष्टका व्यवस्थापकले अटेर गरेको आरोप कर कार्यालयको छ । ठूला करदाता कार्यालयले सात दिनभित्र सम्पर्कमा आइ कागजात पेश गर्न माउन्ट एभरेष्टका सञ्चालकलाई भनेको छ ।

सम्पर्कमा आएर कागजात पेश नगरे स्वत कर निर्धारण हुने चेतावनी ठूला करदाता कार्यालयले दिएको छ ।

यता ठूला करदाता कार्यालयले माउन्ट एभरेष्टलगायत ठूला कम्पनीलाई यही वैशाख २४ गते सूचना प्रकाशित गरी १५ दिनभित्र आयकर, अन्तःशुल्क र भ्याट बुझाउन समय दिएको छ ।

२०७८ चैतमा चार वटा बैंकहरुले चितवनमा रहेको माउन्ट एभरेष्टलाई ऋण नतिरको भन्दै लिलामीको प्रक्रिया अघि बढाएका थिए ।

२०७२ सालअघि पनि ऋण तिर्न नसकेर बैंकहरुले पुनर्संरचना गरिदिएका थिए । पुनर्संरचनापछि पनि कम्पनीले ऋण तिर्न छाडेको र ऋण तिन अर्को बिकल्पसमेत नमानेपछि सहवित्तीयकरणमा ऋण लागेको कम्पनी लिलामीको प्रक्रिया अघि बढाएको थियो ।

माउन्ट एभरेष्ट ब्रुअरीका प्रमुख सञ्चालक दमनबहादुर अमात्य हुन् । उनले कम्पनीका लागि नेपाल बैंकको नेतृत्वमा चार बैंकसँग ऋण लिएका थिए ।

नेपाल बैंकसहित राष्ट्रिय बाणिज्य बैंक, नबिल बैंक र हिमालयन बैंकले कम्पनीमा ऋण लगानी गरेका थिए ।

बैंकले २०७२ सालमा ६० करोड रुपैयाँ एकमुस्ट तिर्ने गरी ऋण पुनर्संरचना गरेको थियो । जुन सर्तमा ऋण पुनर्संरचना गरिएको थियो त्यो कुरा त्यसबेला पनि पालना भएको थिएन । अमात्यले ६ करोड रुपैयाँ मात्र बैंकलाई बुझाएका थिए ।

उनले बाँकी रहेको ५४ करोड रुपैयाँको ब्याज मात्र भुक्तानी गर्दै आएका थिए । चार बर्षअघिबाट त्यो पनि उनले छाडेका थिए । बीचमा कोभिडलगायत समस्या आएपछि लिलामी प्रकृया अगाडि बढाउन बैंकहरुले सकेका थिएनन् ।

अहिले पनि माउन्ट एभरेष्ट ब्रुअरीले एभरेष्टलगायत विभिन्न ब्राण्डको स्ट्रोङ बियर उत्पादन गरिरहेको छ ।

बैंकले कम्पनीको नाममा रहेको भरततपुर गोन्द्राङस्थित फ्याक्ट्रीको जग्गा लिलामी गर्न लागेको थियो । त्यहाँ फ्याक्ट्रीको ४ विघा ५ कट्ठा साढे नौं धुर जग्गा छ ।

यसरी गुम्यो माउन्ट एभरेष्टको बियर साम्राज्य

एक जमानामा नेपालको बियर बजारमा माउन्ट एभरेष्ट ब्रुअरीको राज थियो । त्यसबेला माउन्ट एभरेष्ट गोरखा ब्रुअरी भन्दा धेरी माथि थियो ।

माउन्ट एभरेष्टले फिलिपिन्सको सानमिगेल बियर उत्पादन गर्दै आएको थियो । कम्पनीले उत्पादन गरेको सानमिगेल बियर नेपालमा बियर पारखीको रुचाइमा पहिलो नम्बरमा थियो ।

त्यसबेला माउन्ट एभरेष्टले सानमिगलेका अतिरित्त टाइगर र टाइगर स्ट्रोङ ब्राण्ड बियर उत्पादन गरेको थियो । फिलिपिन्सको सानमिगेलको स्वामित्व डेनमार्कको काल्सबर्ग ग्रुपले किनेपछि माउन्ट एभरेष्टको बिजनेस ओरालो लाग्न पुगेको हो ।

नेपालमा सानमिगेल बियरको उत्पादन तथा बिक्रीतिवरण गोरखा ब्रुअरील गर्दे आएको छ । सानमिगेलको उत्पादन लाइसेन्स खोसिएपछि अमात्य ग्रुपले एभरेष्ट बियर बजारमा ल्याएको थियो । उद्योगले अहिले एभरेष्ट बियर उत्पादन तथा बिक्री वितरण गर्दै आएको छ ।

बियर उत्पादन गरे पनि ग्रुप अहिले वित्तीय संकटमा छ । त्यही भएर सरकारलाई कर बुझाउन सकेको छैन् ।

यस्तै ग्रुपको ‘ड्रिम प्रोजेक्ट’ पोखरामा रहेको फूलबारी रिसोर्ट बन्द भएपछि झनै समस्यामा परेको हो । फूलबारी रिसोर्टले बैंकहरुलाई ४ अर्ब रुपैयाँ बढी ऋण तिर्न बाँकी छ ।