काठमाडौँ । श्रीलंकाले आफ्नो द्विपक्षीय ऋणको पुनःर्गठन पछि पाँच अर्ब डलर बचत गर्ने राष्ट्रपति रनिल विक्रमसिङ्घेले बताएका छन् । उनका अनुसार ऋण मध्ये धेरै चीनलाई तिर्न बाँकी छ, जुन ब्याज दर घटाएर र लामो पुनः भुक्तानी तालिकाको माध्यमबाट तिर्ने छ ।
टापु राष्ट्र श्रीलङ्काले सन् २०२२ मा अभूतपूर्व आर्थिक सङकटको समयमा आफ्नो विदेशी ऋण पुर्व निर्धारित गर्यो जसले महिनौ खाना, ईन्धन र औषधिको अभाव निम्त्यायो ।
राष्ट्रपति रनिल विक्रमसिङ्घेले गत हप्ता भएको सम्झौताले ऋण भुक्तानीमा सन् २०२८ सम्म स्थगन सुरक्षित गरेको, ऋणको अवधि आठ वर्ष विस्तार गरी ब्याज दर औसत २.१ प्रतिशतमा कटौती गरेको बताए ।
राष्ट्रपति विक्रमसिङ्घेले सरकारको सबैभन्दा ठुलो एकल ऋणदाता चिनको नेतृत्वमा द्विपक्षीय ऋणदाता आफ्नो ऋण काट्न सहमत नभएको तर सहमत भएका सर्तहरूले श्रीलंकालाई मद्दत गर्ने बताए ।
सहमती भएका पुनर्संरचना उपायहरूले गर्दा श्रीलंकाले पाँच अर्ब डलर बचत गर्ने, ऋण सम्झौता व्यवस्थापिकामा आफ्नो पहिलो सम्बोधनमा विक्रमसिङ्घेले संसदलाई भने।
उनका अनुसार चीनबाट श्रीलंकाले लिएको केही ऋण उच्च ब्याज दरमा रहेको छ, दोस्रो ठूलो ऋणदाता जापानबाट लिएको ऋणको तुलनामा लगभग आठ प्रतिशतले बढेको छ, जुन एक प्रतिशत भन्दा कम छ ।
श्रीलंकाले चीन र जापान, फ्रान्स र भारत लगायत बाँकी द्विपक्षीय ऋणदाताहरूसँग छुट्टै सम्झौता गर्यो ।
मार्च देखि ट्रेजरी डाटाका अनुसार श्रीलंकाको ३७ अर्ब डलरको विदेशी ऋणको २८.५ प्रतिशत द्विपक्षीय ऋणदाताहरूको रहेको छ । यसले सरकारी ग्यारेन्टी गरिएको बाह्य ऋणहरू समावेश गर्दैन ।
श्रीलंकाले अन्य देशबाट लिएको १०.५८ अर्ब डलर ऋणमा चीनको हिस्सा ४.६६ अर्ब डलर रहेको छ ।
विक्रमसिङ्घेले चीन विकास बैंकबाट २.१८ अर्ब डलरसहित थप १४.७ अर्ब डलरको बाह्य व्यापारिक ऋणको पुनर्गठन चाँडै सम्पन्न हुने अपेक्षा गरेका छन् ।
श्रीलंकाको सन् २०२२ को सङ्कटले महिनौंको सार्वजनिक विरोधलाई जन्मायो जसले अन्ततः तत्कालीन राष्ट्रपति गोताबाया राजापाक्षलाई क्रोधित भिडले उहाँको परिसरमा आक्रमण गरेपछि राजीनामा दिन बाध्य तुल्यायो ।
विक्रमसिङ्द्देले पदभार ग्रहण गर्दा देश आर्थिक मन्दीले ग्रसित भएको र गत वर्ष आफूले प्राप्त गरेको २.९ अर्ब डलरको अन्तर्राष्ट्रिय मुद्रा कोषको बेलआउट टापुको अन्तिम हुने आशा गरेको बताए ।