जुम्ला । खेतबारीलाई प्रमुख कार्यस्थल बनाएका तिला गाउँपालिका–८ का २२ वर्षीय दीपक रावतले गाउँमा अग्रणी किसानको परिचयमात्र बनाएका छैनन् लोभलाग्दो आम्दानी पनि गर्दै आएका छन् । जिल्लामा रावत उदाहरणीय उद्यमीका रूपमा चिनिन्छन् ।
उद्यमी रावतले व्यावसायिक ढङ्गले फलफूल नर्सरी मात्र सञ्चालन गरेका छैनन् उनले स्याउ, ओखर र बारीमा मौसमी सागसब्जी पनि फलाउँदै आएका छन्। उनको फार्ममा ओखर र स्याउका बिरुवासँगै अलिपर रहेका बोटमा लटरम्म ओखर र स्याउ फल्छन् ।
यस वर्ष रावतले स्याउ बेचेर ४० हजार कमाए । विरुवा बेचेर अधिक लाभ हुने बताउँदै उनले स्याउका बिरुवा बेचेर बर्सेनि तीन लाखभन्दा बढी आम्दानी गर्दै आएको सुनाए ।
कृषिकर्ममा केन्द्रित उनले हाल दुई सयवटा ओखरका बिरुवा हुर्काएका छन् । “कर्णाली प्रदेश सरकारको बेरोजगार कृषि प्राविधिक छनोट अनुदान कार्यक्रमबाट छनोट भई कृषि विकास कार्यालयको ५० प्रतिशत अनुदानमा तीन लाख रुपैयाँ लगानीमा तीन हेक्टर जग्गामा स्याउ, ओखरको नर्सरीसँगै सागसब्जी र फलफुलखेतीबाट वार्षिक तीनदेखि पाँच लाख रुपैयाँसम्मको आम्दानी हुने गरेको छ,” भविष्यमा स्याउ ओखर तथा फुलफूलखेती विस्तार गर्ने लक्ष्यका साथ खेती विस्तारमा जुटेको जानकारी दिँदै उनले भने । वार्षिक १० लाख कमाउने लक्ष्यका साथ बोटबिरुवा र खेती बढाएको उनले बताए ।
रावतले कृषि कर्ममा लाग्नु अघि अठार महिना कनिष्ठ प्राविधिक सहायक (जेटिए) का रूपमा काम गरे । साथै, उनले वनस्पति र बाली विज्ञान (आइएसएजी) पनि अध्ययन गरेका छन् । जसका कारण उनलाई कृषि क्षेत्रमा काम गर्न असहज छैन । स्वदेशमा व्यावसायिक रूपमा काम गर्नसके अर्काको देशमा गएर पसिना बगाउनु नपर्ने उद्यमी रावतको बुझाइ छ ।
कृषि फार्मका उत्पादन स्थानीय बजार रारासेरी, नाग्म कुडारी र खलङ्गा बजारसम्म पुग्ने गरेका छन् । स्याउ र ओखरका बिरुवा मुगु र कालिकोटबाट पनि किन्न आउने किसानको सङ्ख्या बढेको उनी बताउँछन् । उनले मागअनुसार आपूर्ति गर्न सकेका छैनन । राज्यबाट प्राप्त अनुदानले साना किसानलाई उद्यमशील बन्न प्रेरित गरेको उनको अनुभव छ ।